Diş Çürümesi
Yapılan araştırmalar sonucunda çocukların çoğunda diş çürüğüne
rastlanmıştır. Diş çürümesine ağızdaki bakteriler neden olur.
Bakterilerin yanında diş çürümesine neden olan diğer öğeler, diş
aralarında kalan besin artıkları ile duyarlı bir diş yüzeyidir. Dişlerin
çürümesine neden olan besinler özellikle karbonhidratlı diğer bir
ifadeyle şekerli yiyeceklerdir. Diş çürümesinin önemli nedenlerinden
birisi de sudaki flüor eksikliğidir. Flüor diş minesinin direncini
arttırarak, çürümeyi önler. Bu nedenle sularda flüor eksikliği varsa
sağlık kuruluşlarından gerekli yardım alınmalıdır. Flüor fazlalığı ise
dişlerde sararmaya neden olur. Dişlerimizin düzenli olarak fırçalanıp
temizlenmemesi durumunda dişler arasında kalan besin artıkları
bakteriler tarafından parçalanır. Parçalanan besinler, bakteriler ve
salgılardan 'diş plağı' denilen birikintiler oluşur. Besin maddelerini
bakteriler tarafından parçalanarak oluşan asitler dişin minesini ve
kemiğini oyar. Dişte oluşan bu oyuğa kavite denir. Dişte oluşan bu
oyuklar zamanla giderek büyür ve derinleşir. Böylece zamanla dişin sert
kısmı olan mine tabakası delindikten sonra daha kolay oyulan yumuşak
dokuya ulaşılır. Dişteki oyulma devam ederek, diş özüne ulaşır. Dişteki
çürümenin diş özüne ulaşmasıyla diş ağrıları oluşmaya başlar. Diş
ağrısının olmadığı durumlar diş sağlığının yerinde olduğunu göstermez.
Bakterilerin diş özüne ulaşmasından sonra burada iltihaplanma meydana
gelir. Buna APSE denir. Çürük diş özüne ulaştıktan ve özellikle de apse
oluştuktan sonra dişin tedavi edilme şansı artık kalamamıştır. Dişlerin
çürümesi hem süt dişlerinde hem de kalıcı dişlerde meydana gelebilir.
Dişlerin çürüme nedenlerini kısaca aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
- Büyüme ve gelişme dönemlerinde kalsiyum, fosfor ve flüor bakımından yetersiz besinlerin alınması,
- Şekerli besinlerin aşırı tüketilmesi,
- Dişlerin fırçalanmaması
- Yumuşak besinlerle beslenilmesi
- Sık sık gebe kalınması
- Erken bebeklik dönemlerine yüksek ateş oluşması
- Yanlış ve hatalı ilaç kullanılması
diş çürümesine neden olan etmenlerdir. Ağız açık durumda uyumak da
dişler içi zararlı olabilir.
Diş çürüklerinde erken tanı ve tedavi hem sağlık hem de sosyal ve
ekonomik yönden büyük önem taşır. Diş çürükleri daha ilk aşamada tespit
edilip, tedavisi yapılırsa diş kurtarılır. İlk aşamada tedavi için
yapılan harcamalar daha azdır. Ayrıca sağlık personelinin zaman kaybı da
en azdır. Çürüğün ilerleyen aşamasında yapılan harcama ve emek artar.
Diş tedavisinde kullanılan araç ve malzemelerin döviz ödenerek ithal
edildiği düşünülürse ülkemiz ekonomisi açısından ne derece önemli olduğu
daha iyi anlaşılır. Kısaca belirtecek olursak çürüğün erken teşhis
edilmesi dişin kurtarılmasının yanında ekonomik yönden de büyük yararlar
sağlar.